Katherine Johnson, 24 Şubat 2020 Pazartesi günü 101 yaşında hayata gözlerini yumdu. Peki, bu harika kadının kim olduğunu biliyor musun? Katherine Johnson bir bilgisayar bilimcisi, fizikçi, havacılık mühendisi, matematikçi ve öğretmendi; daha sonra ise NASA (Ulusal Havacılık ve Uzay İdaresi) haline gelen ABD uzay ajansı NACA (Ulusal Havacılık Danışma Komitesi) için çalıştı.
Matematiği çok iyiydi, hızlıca diplomalarını aldı ve matematik öğretmeni oldu.
Söylemiş miydim? O bir kadın. Bunu anladın, ama aynı zamanda siyahi. Ve o zamanlar (1950’lerde ve 1960’larda), ırk ayrımı * çok önemliydi! Yani onun için bu başarıların toplum tarafından kabul edilmesi hiç kolay değildi!
* Irk ayrımı: örneğin ten rengi nedeniyle diğer herkesle aynı haklara sahip olmamak
NACA’nın “bilgisayar” kadınları (matematiksel hesaplamaları çok hızlı yapabilen kadınlar) aradığını öğrendiğinde, hemen başvurdu ve işe alındı.
Ulusal Vizyoner Liderlik Projesi arşivlerine göre:
İlk başta matematiksel hesaplamalarla ilgilenen bir kadın grubunda çalıştı. Ana işleri, uçak kara kutularından ve diğer matematiksel çalışmalardan veri okumaktı. Sonra bir gün Katherine ve bir meslektaşı, Uçuş Arama Ekibine yardımcı olmak üzere geçici olarak görevlendirildi. Katherine’in analitik geometri bilgisi, yeni meslektaşları ve amirleriyle hızlı bir şekilde bütünleşmesini sağladı. Irk ve cinsiyet engelleri hâlâ oradaydı ama Katherine bunları görmezden geldiğini söylüyor.
Katherine Johnson, Alan Shepard’ı (uzaya çıkan ilk Amerikalı) uzaya gönderecek hesaplamalarda yardımcı olmakla kalmadı, çok daha fazlasını yaptı… Yörüngede bir uçuş gerçekleştiren ilk Amerikalı olan John Glenn, hesaplamaları kontrol edenin Katherine olduğu konusunda ısrar ediyor. Ayrıca Apollo görevlerinin (özellikle Apollo 11’in) yörüngelerini de hesaplayacaktı.
Katherine Johnson, 2015 yılında Başkan Barack Obama’dan ABD’nin, bir sivil için en prestijli ödül olan Başkanlık Özgürlük Madalyası’nı aldı.
ABD uzay ajansı başkanı James Bridenstine, “O bir Amerikan kahramanıydı, mirası asla unutulmayacak bir öncüydü,” diye yazıyor.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en büyük siyahi savunuculuk örgütü olan NAACP, “Katherine Johnson ırk ve cinsiyet engellerini aşmayı mümkün kıldı”dedi.
Hayatı, izlemenizi tavsiye ettiğimiz olağanüstü film “Gölgelerin Figürleri / Les figures de l’hombre” ile kurgulanmıştır.
Yazar : Christine Aubouin (La Muse et Vous, son blog)
Çizer – Elefant du blog Comicscience
Fransızcadan Çeviren: Başak Gündüzlü
